Praca na wysokości – upadek z wysokości i jego konsekwencje
Za tego typu prace uznawane są czynności, które będą wykonywane na wysokości powyżej 1,0 m nad poziomem ziemi czy też podłogi. Są to wszelkiego rodzaju prace, gdzie podczas ich realizacji istnieje ryzyko upadku pracownika z wysokości, co może spowodować uszczerbek na zdrowiu czy nawet utratę życia. Powyższe informacje zdefiniowane są w przepisach prawa krajowego i należy bezwzględnie przestrzegać tych przepisów ze względów bezpieczeństwa. Upadek z wysokości jest obecnie najczęściej występującym wypadkiem przy pracy.
Kto i dlaczego powinien zadbać o zabezpieczenia na wysokościach?
Podczas prac wykonywanych na wysokościach głównym elementem jest zapewnienie osobą na nich przebywających specjalistycznych zabezpieczeń w celu ochrony przed niepożądanym upadkiem z wysokości. Do zapewnienia ochrony osobą wykonującym czynności na wysokościach zobowiązani są pracodawcy zlecający swoim pracownikom przeprowadzenie robót w miejscach zagrożonych upadkiem oraz właściciele budynków, na których realizowane będą różnego rodzaju prace. Zapewnienie bezpieczeństwa osobom wykonującym prace na wysokości zależy od wielu osób. Począwszy od projektanta poprzez pracodawców, inspektorów budów, właścicieli budynków jak i samych pracowników. Należy pamiętać, że zdrowie oraz życie osób przebywających na wysokościach zależy głównie od posiadanych zabezpieczeń, szkoleń ale co najważniejsze od nich samych. Każdy z pracowników powinien potrafić ocenić własne bezpieczeństwo w konkretnych sytuacjach. Faktem jest, że zapewnienie systemów asekuracyjnych na dachach i wyszkolenie pracowników leży po stronie osób za nich odpowiedzialnych, ale to właśnie sam pracownik musi wiedzieć kiedy zaprzestać prace w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek bezpieczeństwa. Kierownik budowy, który jest jej opiekunem również musi posiadać wiedzę na temat przeszkolenia jak i zabezpieczenia osób, którym udziela zgody na wykonywanie robót na obiektach nad którymi sprawuje opiekę. To w jego interesie jest aby prace przebiegały zgodnie z planem oraz przepisami bezpieczeństwa. Kierownik jest odpowiedzialny za wszystko co się dzieje na terenie, który objął swoją opieką.
Pracodawca
Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa swoim pracownikom. Jest to głównym wymogiem, który obrazują przepisy Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Pracodawca musi zapewnić odpowiednie szkolenia oraz asekuracje swoim pracownikom, ponieważ to właśnie on jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i ochronę przed utratą zdrowia jak i życia swoich podopiecznych. Do jego obowiązków należy również upewnienie się, iż jego pracownicy posiadają odpowiednią wiedzę oraz właściwe umiejętności w celu użytkowania systemów asekuracyjnych i wykorzystywanych sprzętów podczas prac na wysokości. W tym przypadku wszelkiego rodzaju ustalenia powinny wykonywanie poprzez porozumienie z inspektorem przeprowadzanych robót. Decyzję jakie podejmują oraz zabezpieczenie jak i ochrona indywidualna pracowników leży właśnie po ich stronie. Może wystąpić sytuacja, w której inspektor nie zgodzi się na wykonanie jakiegoś systemu asekuracji, w takim przypadku pracodawca powinien ustalić inną w pełni bezpieczną formę asekuracji swoich pracowników z inspektorem.
Właściciel budynku
W przypadku, gdy właściciel budynku zatrudnia osoby do ich konserwacji czy różnego rodzaju prac w tym np. odśnieżania dachów czy też serwisowania urządzeń znajdujących się na ich powierzchni zobowiązuje się do zapewnienia im odpowiednich szkoleń w tym szkolenia BHP. Odpowiada także za wyposażenie powierzchni dachów, za które jest odpowiedzialny w systemy asekuracyjne różnego typu, np. balustrady dachowe w celu zapewnienia stref bezpiecznych dla swoich pracowników.
Projektanci
Projektant, który dostaje zlecenie zaprojektowania systemu asekuracji również w jakimś stopniu bierze na siebie odpowiedzialność. Jego propozycja zabezpieczenia powierzchni dachów oraz indywidualnych systemów asekuracyjnych zabezpieczających osoby wykonujące czynności na wysokości powinna być w maksymalnym stopniu przemyślania oraz wykonana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Można powiedzieć, że właśnie na tym etapie rozpoczyna się proces zapewniający ochronę przed upadkiem z wysokości. Projektant musi zapewnić odpowiednio zaprojektowany system, ponieważ od niego pośrednio będzie zależało bezpieczeństwo ludzi z niego korzystających (oczywiście pod warunkiem korzystania z systemu asekuracji zgodnie z jego przeznaczeniem).
Podsumowanie
Jak widać zapewnienie systemów asekuracyjnych do robót wykonywanych na wysokościach jest bardzo ważnym aspektem oraz bezwzględnie powinno być priorytetem przed rozpoczęciem jakichkolwiek robót, w których istnieje ryzyko upadku z wysokości. Odpowiedzialność za jakiekolwiek zagrożenia ponosi wiele osób, bo tak naprawdę proces ten jest bardzo złożony i praktycznie na każdą z osób biorących w nim udział spada odpowiedzialność. Pracodawca musi zapewnić swoim pracownikom odpowiednie zabezpieczenia i maksymalne bezpieczeństwo, ponieważ sprawuje nad nimi nadzór. Wiąże się to ze zleceniem projektu odpowiedniej firmie, która jako następna bierze na siebie odpowiedzialność zaproponowania systemu asekuracji w stopniu maksymalnie bezpiecznym. Jak wyżej już wspomniano również na inspektora jak i kierownika budowy spada taka odpowiedzialność bo to właśnie oni sprawują opiekę nad wszystkim co się dzieje na ich terenach. Zlecenie, zaprojektowanie oraz wykonanie systemu asekuracji powinno być jedną z pierwszych rzeczy wykonywanych przed rozpoczęciem prac na wysokościach. Wiąże się to oczywiście z kosztami jak wszystko w tych czasach, ale zdrowie jak i życie osób z nich korzystających powinno być o wiele ważniejsze. Wszyscy, którzy przyczyniają się do prac na wysokości, od zleceniodawców do pracowników są w pełni odpowiedzialni za zapewnianie maksymalnie bezpiecznych warunków pracy. Warto zapamiętać, że koszt wykonania systemu asekuracji zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości jest niczym przy kosztach ewentualnych odszkodowań w przypadku uszczerbku na zdrowiu czy utraty życia pracownika. Powinniśmy się kierować w stronę zapewnienia bezpieczeństwa drugiemu człowiekowi, a nie tylko sprawami finansowymi. Każdy z nas jest w jakimś stopniu odpowiedzialny za życie drugiego człowieka.